مجله دلتا

ام اس و علائم این بیماری را جدی بگیرید! اگر مشکلات بینایی، لرزش دست و پا، ضعف اعصاب، عدم تمرکز و….. مخاطب عزیز بگذارید این جمله تا همین جا ناتمام باقی بماند؛ اصلا خود شما درباره علائم این بیماری چه می‌دانید؟ اگر ترس از فلج شدن و نشستن روی ویلچر را دارید، این مطلب را حتما بخوانید.

” شما ام اس دارید.”  اگر پزشک پس از بررسی های انجام‌شده این جمله را به شما بگوید، چه می‌کنید؟ عکس العمل شما چیست؟ آیا دنیا به آخر رسیده است؟ قطعا شما فقط ام اس گرفته‌اید نه ایدز! البته هر دوی این بیماری ها با یک رژیم غذایی ضد التهاب و سالم، ورزش کردن و مصرف دارو قابل کنترل و درمان است؛ مجله دلتا همیشه برای شما آرزوی سلامتی می‌کند؛ با ما همراه باشید.

بیماری MS چیست؟

MS  یا اسکلروز چندگانه همان کوتاه ‌شده‌ عبارت  (Multiple Sclerosis) است؛ سیستم ایمنی به میلین، ماده‌ای که در اطراف رشته‌ های عصبی قرار گرفته است و موجب عایق شدن آن‌ها می‌شود، حمله می‌کند و موجب تخریب میلین و آسیب عصبی می‌شود.

اسکلروز به معنای سخت ‌شدن یا ضخیم‌ شدن غیر طبیعی بافت است که اغلب به دلیل التهاب روی می‌دهد. روند پیشرفت این بیماری اغلب آهسته و طی چند سال (حدود ۲۵ سال) است.

ام اس بیماری شایع در آقایان یا خانم ها ؟

باید بدانید که شیوع بیماری MS در زنان دو تا سه برابر بیشتر از مردان است. اکثر افراد مبتلا به این بیماری با وجود ضعف سیستم عصبی، مثل سایر افراد امید به زندگی دارند؛ البته کسانی که درمان نشوند، ممکن است دچار اختلالات حرکتی شوند؛ این در حالی است که افرادی که شکل‌های شدید پیشرونده از این بیماری را دارند، ممکن است دچار آسیب ‌های جدی مثل بیماری ذات‌ الریه هم بشوند.

شیوع این بیماری در خانم ها ممکن است به دلیل تغییرات سطح هورمون های زنانه، مشکلات مهمی را در دوران بارداری و یائسگی آن‌ها ایجاد کند.

عوامل ایجاد کننده بیماری  ام اس چیست؟

علت دقیق MS هنوز مشخص نشده‌ است. تئوری‌ های زیادی درباره‌ دلایل ابتلا به این بیماری وجود دارد. در این تئوری‌ها از کمبود ویتامین D گرفته تا عفونت ویروسی و حتی مصرف بیش از اندازه نمک مطرح است. با این حال، تاکنون هیچ کدام از این تئوری‌ ها به اثبات کامل نرسیده و علت واقعی این بیماری همچنان ناشناخته مانده است. این بیماری مسری نیست و از فردی به فرد دیگر هم منتقل نمی‌شود.

علائم ام اس

علائم اولیه‌ بیماری MS معمولا در سنین بین ۲۰ تا ۴۰ سال بروز می‌کند؛ به علت اینکه این التهاب خود ایمنی ممکن است تقریبا در هر جای سیستم عصبی مرکزی به غلاف میلین اکسون‌ها حمله کند، موقعیت و شدت هر حمله می‌تواند متفاوت باشد؛ در نتیجه علائم حمله ام اس هم می‌تواند بین بیماران کاملا متفاوت باشد و ممکن است در هر جای بدن رخ دهد.

معمولا اولین علامت این بیماری با تغییر در ادراک حسی ایجاد می‌شود؛ افراد مبتلا به MS اغلب از حملات متناوبی رنج می‌برند که البته به‌ صورت دوره‌ای علائم این بیماری تخفیف پیدا می‌کند. حمله‌ های ام اس می‌تواند برای ماه ‌ها طول بکشد و پس از آن در یک دوره فروکش کند.

اسپاسم عضلات

همانطور که گفته شد، در بیماری ام اس، سلول ‌های سیستم ایمنی بدن به سیستم عصبی حمله می‌کنند. این امر می‌تواند در مغز، نخاع یا اعصاب بینایی اتفاق افتد؛ در نتیجه بیماران مبتلا به MS یا اسکلروز، اختلال عضله و ماهیچه‌ از جمله اسپاسم‌های عضلانی، بی‌حسی، مشکلات تعادل و عدم هماهنگی، دشواری در حرکت دادن بازو و پا، راه رفتن نامنظم و دشوار و ضعف یا لرزه در اعضای بدن دارند.

دوبینی و مشکلات بینایی

ناراحتی‌ های چشم، از دست دادن دید، دو بینی، حرکات غیر ارادی چشم، نوریت اپتیک (التهاب عصب بینایی)، تاری دید، درد در هنگام حرکت دادن چشم؛ همه‌ این علائم ناشی از آسیب در بخشی از مغز است که مسئول کنترل و هماهنگی بینایی است.

لرزش، درد عضلانی و بی حسی

احساس بی‌حسی، لرزش یا درد در بیماران مبتلا به این بیماری رایج است. اغلب بیماران این علائم را در سرتاسر بدن یا در یک عضو خاص تجربه می‌کنند؛ حس مور مور (سوزن سوزن شدن دست و پا ) یا سوزش که معمولا در افراد عادی به دلیل خواب رفتن دست و پا ایجاد می‌شود، در این افراد به طور خاص وجود دارد که یک علامت هشدار‌ دهنده است.

رایج‌ترین انواع دردی که مبتلایان به ام اس آن را تجربه می‌کنند، عبارتند از سردرد، درد در ناحیه پشت و اسپاسم‌ های عضلانی دردناک است؛ به علت اینکه این درد ها ناشی از اعصاب است، دارو های ضد درد رایج نظیر آسپرین روی آن‌ها تأثیر‌گذار نیست.

مشکلات بلع و تکلم

این بیماران ممکن است در زمان غذا خوردن یا صحبت کردن دچار مشکل شوند؛ مشکلاتی از قبیل سخن گفتن ناقص یا با عجله، عدم کنترل تن صدا، کاهش سرعت تکلم، تغییر در کیفیت صدا ( خشن شدن آن) از مشکلات مرتبط با تکلم است که این بیماری می‌تواند به‌ وجود آورنده آن باشد.

مشکلات روده و مثانه

مشکلات عملکردی مثانه و روده در بیماری MS شایع است. اختلال در مسیر های سیستم عصبی که کنترل‌کننده‌ ماهیچه‌ های مثانه و روده هستند، باعث ایجاد چنین مشکلاتی می‌شود. وقتی عملکرد روده و مثانه به هم می‌ریزد، دشواری در شروع یا تکرر ادرار، عفونت‌های مثانه، ‌بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع، یبوست و اسهال هم به این مشکلات و بیماری ها اضافه می‌شود.

ضعف سیستم مغز و اعصاب

افرادی که با این بیماری دست و پنجه نرم می‌کنند؛ با مشکلاتی از قبیل ضعف حافظه، زوال عقل، افسردگی، سرگیجه و مشکلات عصبی رو به رو می‌شوند.

آیا MS قابل پیشگیری و درمان است؟

بله! ورزش منظم، خواب کافی، آفتاب گرفتن و پیروی از رژیم غذایی مناسب می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد.

درمان بیماری ام اس

در مورد تشخیص این بیماری، دانستن تاریخچه‌ پزشکی بیمار مهم است. پس از گرفتن تاریخچه و بررسی مسائل علمی و ژنتیکی، لازم است یک آزمایش فیزیکی کامل انجام شود. در این موارد، معمولا پزشکان به‌ دنبال علائم جراحت در سیستم عصبی مرکزی می‌گردند؛ نتایج این آزمایشات می‌تواند به پزشک کمک کند تا مشخص کند کدام منطقه از سیستم عصبی بیمار درگیر شده‌ است.

در موارد حادتر این بیماری، درمان های توان‌بخشی، مدیریت افسردگی یا به طور کلی تجویز دارو های مناسب با وضعیت بیمار بسیار کمک‌کننده است.

ام اس در دوران بارداری خطرناک است؟

آیا ابتلا به این بیماری در دوران بارداری برای خانم های حامله خطرناک است؟ اصلا آیا خانم هایی که ام اس دارند، می‌توانند باردار شوند؟ به نظر نمی‌رسد که بارداری موجب تسریع یا تشدید اثرات این بیماری شود؛ حتی شواهدی دال بر اینکه این بیماری باعث ناباروری می‌شود، وجود ندارد.

برخی مطالعات نشان می‌دهند که علائم MS طی دوران بارداری کاهش پیدا می‌کنند و پس از زایمان هم افزایش می‌یابند؛ البته برخی آزمایش ها هم حاکی از این است که خستگی، ضعف عضلانی و مشکلات مربوط به آن می‌تواند خطر سقط جنین را افزایش دهد.

اطلاعات پزشکی شما درباره این بیماری هم کامل شد؛ البته ما به شما همچنان توصیه می‌کنیم که نه توهم خود بیمار انگاری داشته باشید و نه خود درمانی کنید؛ یک چکاپ ساده می‌تواند تمام ابهامات را بر طرف کند.